Intro / algemeen

In de vlees- en vleeswarensector komt men veel handmatig in contact met koude materialen (bij het snijden van vleesdelen, controle, verpakken).Deze richtlijn is specifiek geschreven voor het werken met koude materialen. Voor het werken in koude omstandigheden in het algemeen wordt verwezen naar de richtlijn Werken onder koude omstandigheden.

In de norm NEN-EN-ISO 13732-3: Klimaatomstandigheden - Methoden voor het bepalen van menselijke reacties bij het aanraken van oppervlakken - Deel 3: Koude oppervlakken, wordt het bevriezingsrisico beschreven van het contact met koude materialen.
De volgende veiligheidscriteria voor contact-temperatuur zijn opgesteld:
            •  15°C voor verminderde handvaardigheid en discomfort.
            •  7°C voor gevoelloosheid van de huid
            •  0°C voor bevriezing van de huid;

De daling in de huidtemperatuur wordt bepaald door verschillende klimaatfactoren, contacttijd, temperatuur van het materiaal en verschilt per persoon. Hierdoor kunnen er geen veiligheidscriteria voor de contactduur worden vastgesteld. Voor de bescherming van de handen zullen handschoenen moeten worden gedragen.

Links

Risico

Het werken met koude materialen zonder adequate beheersmaatregelen kan leiden tot een pijngevoel, gevoelloosheid en eventuele bevriezing van de huid. Als gevolg van verminderde bloedtoevoer naar de handen neemt de fijne motoriek (vingervaardigheid) af.

Eisen

Maatregelen m.b.t. contact met koud materialen
• Zorg dat metalen gereedschappen voorzien zijn van isolatie om onttrekking van warmte via de handen te voorkomen
• De werkgever stelt handschoenen beschikbaar om blootstelling aan koude materialen te verminderen.
• Bij sommige werkzaamheden is een goede tastzin van belang en  kunnen daarom geen handschoenen worden gedragen. Stel dan nauw aansluitende chirurgische handschoenen ter beschikking ter bescherming van de handen en ter voorkoming van de afname van de tastzin.
• Stel voor het verstrekken en gebruik van (chirurgische) handschoenen een protocol op.
• Wissel de werkzaamheden met veel handcontact met koude materialen af met werkzaamheden waarbij minder handcontact is met koude materialen. Zie ook Taakroulatie.
• Bij pijngevoel stelt de werkgever koude-isolerende handschoenen volgens EN-511 norm beschikbaar. Zie ook Koude-isolerende handschoenen.

Maatregelen m.b.t. werken in koude omstandigheden
De werkgever treft maatregelen om blootstelling aan koude te voorkomen volgens de Richtlijn Werken onder koude omstandigheden.

Maatregelen m.b.t. de omgang met droogijs:
Bij het gebruik van droogijs zijn, vanwege de lage temperaturen ervan en de vorming van gasvorming CO2, enkele speciale veiligheidsmaatregelen nodig:

• Droogijs mag vanwege zijn lage temperatuur niet in aanraking komen met de huid. Het gebruik van handschoenen of een geschikte schep biedt bescherming tegen koudeverbranding.
• Droogijs mag niet in gasdicht afgesloten verpakkingen opgeslagen of vervoerd worden. Door de druk die als gevolg van verdamping ontstaat, zou de verpakking uit elkaar kunnen springen.
• In ruimtes waarin droogijs in grote hoeveelheden wordt opgeslagen, wordt het ontstaan van hogere concentraties CO2 voorkomen. Bijvoorbeeld door ventilatie of door het hermetisch afsluiten van droogijscontainers.
• Voor CO2 geldt de wettelijke grenswaarde van 0,5% (ofwel 5000 ppm, ofwel 9000 mg/m3) gemeten over een werkdag van 8 uur. In Nederland is geen CO2-grenswaarde voor een blootstellingsduur van 15 minuten vastgesteld.

Zie ook

Richtlijnen
Technische gassen in bedrijfsruimten
Werken in koel- en vriescellen
Werken onder koude omstandigheden

Goede praktijken – PBM
(Isolatie)kleding 
Koude-isolerende handschoenen